De vlaggenbrief: het paspoort van uw boot

Alles wat je moet weten over de vlaggenbrief

De vlaggenbrief is een identiteitsbewijs waarmee een jacht het recht krijgt om de Belgische vlag te voeren. Zo’n document wordt afgeleverd door de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer. De reglementering is echter vrij ingewikkeld. VAREN zet alle informatie netjes op een rij.

Wat is een vlaggenbrief?
De vlaggenbrief is het bewijs dat een jacht in het Register van de Pleziervaartuigen is ingeschreven. Zoals de naam al zegt, geeft dit document het recht om de Belgische vlag te voeren. Ook kan de eigenaar in het buitenland op de bijstand van de Belgische autoriteiten rekenen. Overal ter wereld is de vlaggenbrief verplicht. In andere landen moet men dit document bezitten om de nationale vlag te mogen voeren. Wie een VHF-radio wil installeren, heeft de vlaggenbrief nodig om een roepnaam te krijgen.
Sinds 1 juli 2018 kan je met één aanvraagformulier zowel een vlaggenbrief (of de vernieuwing ervan) als een immatriculatie van het vaartuig aanvragen. Vroeger waren hiervoor twee verschillende documenten nodig.

Hoe wordt de vlaggenbrief aangevraagd?
De aanvraag van de niet-commerciële vlaggenbrief kan in een van de Loketten Pleziervaart, via email of via een online applicatie op de website van de FOD Mobiliteit (zie kader Contactgegevens). Wie in het bezit is van een Belgische identiteitskaart dient online over een elektronische kaartlezer + pincode eID te beschikken om zich te kunnen registreren.
Opgelet: aanvraag en afgifte van een commerciële vlaggenbrief gebeurt enkel in Brussel. Hiervoor is ook een Attest van Deugdelijkheid van het vaartuig nodig. Meer info: 02/277 35 31.

Wie moet een vlaggenbrief aan boord hebben?
Pleziervaartuigen die varen op volle zee, vreemde wateren en Belgische zeewateren (de territoriale zee, de havens van de kust, de haven van Gent, de kanalen Oostende-Brugge en Zeebrugge-Brugge, het Belgisch gedeelte van het kanaal Gent-Terneuzen alsook de Beneden-Zeeschelde) moeten in het bezit zijn van een vlaggenbrief. De afgifte van een vlaggenbrief is tevens een inschrijving in het register der pleziervaartuigen.
Uitzonderingen
-Vaartuigen korter dan 2,5 m, kajaks, kano’s, boards en waterfietsen krijgen geen vlaggenbrief.
-Vaartuigen langer dan 24 m of vaartuigen die het zeehengelen met betalende passagiers uitoefenen of vaartuigen gebruikt of bestemd voor het vervoer van meer dan 12 betalende passagiers, worden niet beschouwd als pleziervaartuigen. Zij krijgen een zeebrief.
Welke soorten vlaggenbrieven zijn er beschikbaar?
Er bestaan twee soorten vlaggenbrieven: de niet-commerciële vlaggenbrief voor pleziervaartuigen die niet mogen worden verhuurd of gebruikt voor het vervoer van betalende passagiers, goederen of dieren, en de commerciële vlaggenbrief voor pleziervaartuigen verhuurd of gebruikt voor het vervoer van maximum 12 passagiers maar niet voor het vervoer van goederen of dieren.Wie betalende passagiers vervoert (charter), ongeacht het aantal, moet over een gepast STCW-certificaat beschikken of een skipper aan boord hebben met deze kwalificatie.

Aanvraag
Voor de aanvraag van de vlaggenbrief is een aantal documenten nodig. Als een document niet is opgemaakt in het Nederlands, Frans of Duits moet een vertaling worden bijgevoegd.
Welke documenten heb ik nodig?
Het eigendomsbewijs van het vaartuig (factuur, verkoopcontract, notarisakte) Het verkoopcontract bevat altijd de volgende elementen: naam, voornaam en volledig adres van de verkoper(s) en de koper(s), datum, prijs, beschrijving van het vaartuig en de handtekening van alle contractanten.
Als de eigenaar een natuurlijke persoon is: een nationaliteitsbewijs en bewijs van woonst of een afdruk van de gegevens van de Belgische elektronische identiteitskaart.
Als er meer dan één natuurlijke persoon eigenaar is: een door alle eigenaars ondertekend volmachtformulier (onderdeel van het elektronisch aanvraagformulier). In dat geval is het de referentiepersoon die de aanvraag indient.
Als de eigenaar een rechtspersoon is: een nationaliteitsbewijs en bewijs van woonst of een afdruk van de gegevens van de Belgische elektronische identiteitskaart van de leden van de beheers- of directieorganen en een bijgewerkte kopie van de statuten.
De verklaring van overeenstemming CE voor het pleziervaartuig dat vanaf 16 juni 1998 in de handel werd gebracht of in bedrijf werd gesteld, of het bewijs leveren dat het vaartuig ingeschreven was als of in de handel gebracht werd als pleziervaartuig in de EER vóór 16 juni 1998.
De verklaring van overeenstemming CE voor de waterscooter of viertaktmotor die vanaf 1 januari 2006 in de handel werd gebracht of in bedrijf werd gesteld (indien een tweetaktmotor vanaf 1 januari 2007), OF bewijs leveren dat de waterscooter of viertaktmotor in de handel werd gebracht of in bedrijf werd gesteld in de EER vóór 1 januari 2006 (indien een tweetaktmotor vóór 1 januari 2007).
Het attest van schrapping als het vaartuig tweedehands gekocht is en onder vreemde vlag voer.
Een kleurenfoto van het vaartuig (zijaanzicht).
Een kleurenfoto van het CIN/HIN/rompnummer van het vaartuig
Een kleurenfoto van de CE-markering van het vaartuig (voor vaartuigen vanaf 16 juni 1998).
Het attest DL2B voor vaartuigen >7,50m. De Belgische Douane en Accijnzen leveren dit attest af wanneer het vaartuig ofwel buiten de Europese Unie nieuw of tweedehands werd aangekocht en er wordt ingevoerd, ofwel het vaartuig nieuw werd aangekocht in een lidstaat van de Europese Unie.
De originele vorige vlaggenbrief (indien van toepassing).

Betaling en afgifte
De kost of retributie van de vlaggenbrief hangt af van de aard: een nieuwe vlaggenbrief, een vernieuwing of een commerciële. De verschillende tarieven vind je terug op het aanvraagformulier. Betaling kan op diverse manieren:
– Bancontact, Mister Cash, Maestro, Visa of Mastercard via de online applicatie
– Door overschrijving met verplichte vermelding van de unieke gestructureerde mededeling. De eventuele bankkosten zijn ten laste van de aanvrager.
De vlaggenbrief wordt per post opgestuurd.

Wanneer vervalt de vlaggenbrief?
– na de op het document vermelde geldigheidsdatum. Dit betekent dat je een nieuwe aanvraag moet doen.
– als een wijziging optreedt in de gegevens die moeten worden vermeld op de vlaggenbrief. Ook dit betekent dat je een nieuwe aanvraag moet doen.
– als de inschrijving in het register der pleziervaartuigen wordt geschrapt. De schriftelijke aanvraag voor doorhaling moet worden opgestuurd naar één van de adressen van de overheidsdienst, vergezeld van de originele vlaggenbrief en het bewijs van verkoop van het vaartuig. Een attest van doorhaling kan worden afgegeven.
Let op: De vlaggenbrief is vijf jaar geldig. Uiterlijk drie maanden voor de vervaldatum moet de vernieuwing worden aangevraagd. Wie binnen de 3 maanden voor deze geldigheidsdatum een nieuwe vlaggenbrief aanvraagt, krijgt een vlaggenbrief met een geldigheid tot de vorige geldigheidsdatum + 5 jaar en verliest op die manier geen geldigheidstermijn.

Buitenlandse vlag

Een pleziervaartuig onder buitenlandse vlag moet de documenten aan boord hebben die de nationaliteit bevestigen (registratie, immatriculatie, ICP – International Certificate for Pleasure crafts), overeenkomstig de reglementering van zijn land.
Wanneer moet ik de vlaggenbrief vernieuwen?
De vlaggenbrief moet worden vernieuwd als een wijziging optreedt in de gegevens die erop worden vermeld (bv. nieuwe eigenaar of motor) en, zoals gezegd, bij het overschrijden van de geldigheidsdatum. Ook bij verlies of diefstal moet de vlaggenbrief worden vernieuwd. Je kan de nieuwe aanvraag online doen op basis van de vorige vlaggenbrief waarbij de gegevens automatisch worden ingevuld en je ze zo nodig kan wijzigen.
De documenten die reeds zijn overgemaakt bij een vorige aanvraag hoeven niet meer toegevoegd te worden.
De documenten die de veranderingen bewijzen kunnen toegevoegd worden via de online-applicatie.
De originele vlaggenbrief dient nog steeds per post opgestuurd te worden met vermelding van de gestructureerde mededeling van de nieuwe aanvraag.

Hoe kan de vlaggenbrief worden geschrapt?

De schriftelijke aanvraag voor doorhaling of schrapping moet opgestuurd worden naar een van de Loketten Pleziervaart, vergezeld van de originele vlaggenbrief en het bewijs van verkoop van het vaartuig. Een attest van doorhaling kan dan worden afgegeven.

Wat te doen in geval van diefstal of verlies?

Zowel bij diefstal als bij verlies moet een attest met notitienummer van het PV van de politie ingediend worden bij de aanvraag van een nieuwe vlaggenbrief.

Wat moet er gebeuren als het jacht meerdere eigenaars heeft?

Het invulformulier biedt de mogelijkheid om de namen en adresgegevens van verschillende eigenaars (natuurlijke personen en vennootschappen) op te geven.


Waar moet ik het document bewaren?

Het moet aan boord van het vaartuig worden gehouden en steeds op vraag van bevoegde nationale of vreemde overheden worden getoond. Let hierbij zeer goed op! De vlaggenbrief staat altijd op naam van de jachteigenaar, maar natuurlijk mag ook iemand anders met het schip varen. Wie echter naar het buitenland gaat met een jacht dat niet op zijn naam staat, loopt het risico om van diefstal te worden beschuldigd. In dit geval; of bij het lenen of huren van een boot, is het altijd beter om een geschreven verklaring van de eigenaar aan boord te hebben.
Moet men de Belgische nationaliteit hebben om een Belgische vlaggenbrief te krijgen?
Nee, alle burgers van landen die deel uitmaken van de Europese Unie kunnen met een Belgische vlaggenbrief varen.
Ik heb een nieuwe motor aangeschaft. Is dan een nieuwe vlaggenbrief nodig?
Ja, en dit zowel voor binnen- als buitenboordmotoren. Bovendien moet je bij de aanvraag van de vlaggenbrief een kopie van de factuur van de nieuwe motor voegen.

BIJ AANKOOP, VERKOOP OF INRUIL VAN HET JACHT

Ik wil een nieuw jacht uitproberen op zee. Hoe moet het nu met de vlaggenbrief?
Je kunt met het jacht varen zonder zelf een vlaggenbrief aan te vragen. De handelaar is immers de eigenaar van het jacht en moet dus ook voor de vlaggenbrief zorgen.
Wat gebeurt er met de vlaggenbrief als ik mijn jacht verkoop?
Bij verkoop moet de originele vlaggenbrief met vermelding van de naam en het adres van de nieuwe eigenaar worden teruggestuurd.
Als de nieuwe eigenaar niet meer onder Belgische vlag vaart, heeft hij een Attest van Doorhaling nodig om het schip in het buitenland in te schrijven. Als hij de Belgische vlag verder wil behouden, moet hij een nieuwe vlaggenbrief aan de hand van het volledige formulier aanvragen. Men mag overigens nooit met twee verschillende vlaggenbrieven varen.

En wat bij inruil?

Bij inruil zijn er twee mogelijkheden:
– Als de handelaar je jacht op commissie probeert te verkopen, dan blijf jij de eigenaar. Je moet de vlaggenbrief dan houden tot de boot is verkocht.
– Als de handelaar de boot werkelijk koopt, wordt hij de juridisch eigenaar, die een vlaggenbrief moet aanschaffen. Jouw vlaggenbrief kan onmiddellijk worden geschrapt.
Welke gegevens worden er allemaal gevraagd?
Voor het aanvragen van een niet-commerciële vlaggenbrief moeten volgende gegevens van vaartuig, motor en eigenaar verplicht worden opgegeven:

Vaartuig

– Naam van het vaartuig
– Thuishaven en land
– Scheepstype volgens een tabel (roeiboot, motorboot, motorzeilboot enz.)
– Model
– Lengte over alles
– Breedte over alles
– Maximum diepgang
– Rompbouwnummer indien gebouwd vóór 16.06.1998
– HIN-nummer indien gebouwd na 16.06.1998
– Bouwjaar
– Bouwwerf
– Bouwmateriaal volgens tabel (hout, rubber, staal, polyethyleen enz.)
– Tuigage van een zeilvaartuig volgens tabel (sloep, kotter, kits, schoener enz.)
Motor
– Merk
– Buitenboord of binnenboord
– Serienummer
– Vermogen
Eigenaar
– Natuurlijk persoon of rechtspersoon
– Naam
– Adres
– Nationaliteit
– Eigendom in %
Behalve deze verplichte gegevens biedt het aanvraagformulier ook de mogelijkheid om facultatieve informatie te verstrekken over:
– de zendinstallatie (roepnaam en MMSI-nummer)
– de verzekering (maatschappij, polisnummer, datum inwerkingtreding)
– telefoon, fax en e-mail van de eigenaar
– gegevens van de vorige eigenaar(s)
Deze extra inlichtingen kunnen van pas komen als het jacht wordt gestolen of als er een ongeval mee gebeurt.

Het voeren van de vlag: waar, hoe en wanneer?
De vlag moet minstens 90 x 60 cm meten en wordt gevoerd:
– aan de vlaggengaffel als de tuigage dit toelaat;
– aan de vlaggengaffel van de bezaansmast indien het vaartuig meerdere masten heeft;
– in andere gevallen van achter aan de vlaggenmast.
Nooit mag de nationale vlag op deze plaatsen met een andere vlag worden gecombineerd.
De nationale vlag moet worden gevoerd:
– bij het in- en uitvaren van Belgische havens;
– gedurende het verblijf in vreemde wateren, van zonsopgang tot zonsondergang;
– in alle andere omstandigheden, op verzoek van de Belgische of vreemde zeevaart- of zeemachtoverheden.
Pleziervaartuigen die van een vlaggenbrief zijn voorzien, moeten op het achterschip (bij plaatsgebrek op beide flanken) de naam en de thuishaven in duidelijk met de achtergrond contrasterende letters vertonen.

Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer
Maritiem Vervoer – Pleziervaart
Contactgegevens

mail: registration.yachting@mobilit.fgov.be
Tel: +32 (0)2 277 35 31

Loket pleziervaart Brussel, Vooruitgangstraat 56, 1210 Brussel

Openingsuren: dinsdag en vrijdag van 9 tot 11u45

Loket pleziervaart Oostende, Natiënkaai 5, 8400 Oostende
Openingsuren: dinsdag en donderdag van 9u tot 11u45

Loket pleziervaart Gent, Port Arthurlaan 12, 9000 Gent
Openingsuren: dinsdag en donderdag van 9 tot 11u45

Pleziervaart Antwerpen, Posthoflei 5, 2600 Antwerpen (Berchem)
Geen loket

Douane
FOD Financiën, Belgische Douane en Accijnzen; mail info.douane@minfin.fed.be

Informatie en aanvraag vlaggenbrief: https://mobilit.belgium.be/nl/scheepvaart/pleziervaart/vaartuig/vlaggenbrief

Bronnen:
– Koninklijk Besluiten betreffende o.a. de inschrijving en registratie van pleziervaartuigen (04/06/99 en 12/03/17)

(laatste update 03.10.2018)