In aanloop naar de Olympische Spelen 2024 brengen we elke maand een overzicht van een zeilklasse die aan bod komt. Het IOC koos de prachtige locatie Marseille met haar baai en grillige rotsformaties aan de Middellandse Zee. Deze keer hebben we het over de 470, de koninginnenklasse. Omdat er nu voor het eerst met gemengde crews wordt gezeild gaat het om een nieuwe olympische titel. Iets om naar uit te kijken.
Nieuwe duo’s, nieuwe titel, dat betekent ook een beetje een nieuw tijdperk. Minder dan een half jaar voor de Spelen begint zich een beeld af te tekenen van de nieuwe krachtsverhoudingen. Maar laten we eerst een kijkje nemen in de Hall of Fame met een kleine terugblik.
Hall of Fame
Heel wat schitterende en dramatische sportmomenten in de zeilsport zijn in de 470 geschreven. Een van de auteurs ervan is Mathew Belcher: tussen 2010 en 2019 wist de Australiër acht wereldtitels te bemachtigen, samen met achtereenvolgens Malcolm Page en William Ryan. Belcher is ook een van de meest succesvolle Australische olympische zeiler met twee gouden en een zilveren medaille. In de 470 vinden we ook echte topzeilsters, denk aan het duo Marcelien De Koning en Lobke Berkhout. Viervoudige wereldkampioenen en zilver in Qingdao 2008. Nog in de 470 Hall of Fame: Hannah Mills uit Groot-Brittannie. Tegenwoordig strateeg in SailGP met Emirates GBR, liet ze samen met onder meer Eilidh McIntyre een fantastische dubbelslag optekenen met twee gouden medailles op rij in Rio de Janeiro en Tokio.
Garantie op spanning
Er zijn heel wat variabelen die moeten samenvallen in het zeilen om te winnen in elke individuele race, en soms heb je een beetje geluk nodig. Dat zegt Mathew Belcher, terugblikkend op zijn carrière: ‘De kwaliteit in de 470 is hoog met soms negen of zelfs tien verschillende landen in de Medal Race en iedereen in staat om ze te winnen. Sommige events worden pas beslecht in de laatste race, of zelfs de laatste tack of gijp. In ieder geval is het voor kampioenen zaak om niet te berusten in succes, maar extreem hard te trainen om te blijven vooruitgang boeken, en de rest van de wereld voor te blijven.’
Op naar Marseille!
Na hun successen in Tokio hebben legends als Mills en Belcher de 470 vaarwel gezegd. Er zijn een aantal nieuwe namen opgestaan, en door de nieuwe formule van gemengde crews werden de kaarten door elkaar geschud. Om aan de Spelen te kunnen deelnemen dienden toppers als Lara Vadlau, Jordi Xammar en Anton Dahlberg op zoek naar een nieuwe zeilpartner. Niet eenvoudig, want zeilers moeten bij elkaar passen, en ook in het team dat zo’n 470 omgeeft. Een van de meest opvallende duo’s werden Jordi Xanmar en Nora Brugman van het Spaanse team. Erg regelmatig met verschillende podiumplaatsen staan ze momenteel aan de leiding van de world ranking.
Frans succes op Test Event 2023 in Marseille
De zomer van 2023 kwam als een belangrijk graadmeter om te zien hoever de olympische landenteams staan met zicht op de Olympische Spelen. In juli stond het Olympic Test Event in Marseille op het programma, minder dan een maand later het WK in Den Haag. Net zoals in iQfOiL en het kite surfen deed het Franse team het in de 470 uitstekend in Marseille. Na een fel bevochten Medal Race in meer dan 25 knopen wind wonnen Camille Lecointre en Jérémie Mion het goud. Het zilver ging erg nipt naar het Duitse duo Malte Winkel en Anastasiya Winkel, ten koste van Jordi Xanmar en Nora Brugman.
WK 2023: Okada en Yoshioka verrassen de zeilwereld
Voor de zeilers waren de Worlds in Den Haag 2023 tegelijk de eerste kwalificatiekans voor de Olympische Spelen. Verrassend genoeg kwam Japan heel sterk voor de dag en kaapte zowel het goud als het brons weg. Keiju Okada and Miho Yoshioka hadden bovendien een sensationeel overwicht van start tot finish. Ze zeilden met een nieuwe boot nadat ze het jaar voordien 7de waren geworden. Jordi Xammar en Nora Brugman waren wel opnieuw op de afspraak met zilver. Andere landen konden niet anders dan verbaasd toekijken – en besluiten dat er nog werk aan de winkel was.
paris2024.sailing.org
Over de 470
Met ongeveer 40.000 boten is de 470 niet de grootste zeilklasse ter wereld. Ter vergelijking, de ILCA (Laser) heeft er meer dan 225.000.
Omdat ze teruggaat tot 1976 en de langst lopende olympische competitie is in het zeilen, wordt de 470 ook wel de koninginnenklasse van de Olympische Spelen genoemd.
De dinghy is een tweepersoons monohull planerende zwaardboot, Bermuda getuigd. Uitgerust met trapeze, grootzeil, fok en spinnaker (dus een groot zeiloppervlak) is hij ontworpen om gemakkelijk te planeren. De zwaardboot is gemaakt uit polyester en heeft interne drijftanks in de romp. De naam komt van de lengte van de boot van 470 cm.
Als strikte one-design klasse, wordt ze enkel gebouwd door producenten met een licentie van World Sailing. Binnen de class rules is er wel een kleine marge om de boot aan te passen aan de specifieke stijl van de zeilers. Het design kan over de tijd evolueren, maar is bedoeld om beproefde, economische en milieuvriendelijke materialen te gebruiken. (Foto’s: Andrea Lelli / International 470 Class Association)
Technische gegevens
Ontwerper: André Cornu
Jaar: 1963
Crew: 2
Enkele trapeze
Rompgewicht: 120 kg
Lengte: 4,70 meter
Breedte: 1,69 meter
Mastlengte: 6,76 meter
Grootzeil: 9,12 m²
Jib/genua: 3,58 m²
Spinnaker: 13 m²
(Voor een PDF-versie van het verschenen artikel klik hier)